ابزار فیض چیست؟

یک بررسی مختصر از پنجاه کتاب پرفروش مسیحی نشان می‌دهد که مسیحیان به چه موضوعاتی بیشترین و کمترین علاقه را دارند. کتاب‌های در مورد هدفمند بودن، امور مالی، رشد شخصیت، اعتماد به نفس، زبان‌های محبت، و مرزهای روابط، غالب موضوعات این فهرست هستند. از طرفی کتاب‌هایی در مورد خدای تثلیث، مسیح، گناه، اناجیل، کتاب مقدس، موعظه، آیین‌ها، دعا، انظباط کلیسایی و کلیسای محلی هستند بسیار کمتر مورد توجه بوده‌اند. از آنجا که عیسی مسیح و کار نجات بخش او اساس ایمان ما را شکل می‌دهند (اول قرنتیان ۲: ۳؛ ۳: ۱۱)، ما باید بیشتر مشتاق آن باشیم که بدانیم چگونه در فیض و شناخت مسیح رشد کنیم (دوم پطرس ۳: ۱۸). رشد ما در فیض مسیح متناسب با استفاده‌ی ما از ابزاری خواهد بود که خداوند برای آن منظور معین کرده است.  الهیدانان آنها را به عنوان ”ابزار فیض“ (مدیا گراتیا) برشمرده‌اند.

ابزار فیض، وسایلی است که خداوند معین نموده که به وسیله‌ی آنها روح‌القدس ایمانداران را قادر می‌سازد تا مسیح و مزایای نجات را دریافت کنند. هرچند خداوند می‌توانست مسیح را به طور آنی برای قوم خود آشکار کند، اما در عوض او تصمیم گرفته است که این کار را از طریق ابزار خاصی انجام دهد. خداوند کلام خود، آیین‌ها و دعا را به عنوان مهمترین ابزار فیض مقرر نموده تا به وسیله‌ی آنها مسیح و مزایای او را به ایمانداران ببخشد.

عیسی مسیح تعلیم می‌دهد که کتاب مقدس ابزار اصلی و ضروری به جهت نجات است (لوقا ۱۶: ۳۱؛ ۲۴: ۲۷، ۴۴-۴۵). موعظه‌ی کلام خدا در خدمت رسولان جایگاهی مرکزی داشت (اعمال رسولان ۲: ۲۲، ۴۱؛ ۴: ۴؛ ۵: ۲۰؛ ۶: ۷؛ ۱۲: ۲۴؛ ۱۵: ۷، ۳۲، ۳۶؛ ۱۶: ۱۴؛ ۱۹: ۲۰؛ ۲۰: ۳۲). پولس رسول در رومیان ۱۰: ۱۷ توضیح می‌دهد ” لهذا ایمان از شنیدن است و شنیدن از کلام خدا.“  کلام خدا به عنوان ابزار نجات و تقدیس ایمانداران بالاترین جایگاه را نزد رسولان داشت (کلوسیان ۳: ۱۶؛ عبرانیان ۵: ۱۴؛ یعقوب ۱: ۱۸، ۲۱، ۲۵؛ اول پطرس ۲: ۲).

کتاب مقدس همچنین تعلیم می‌دهد که خداوند آیین‌های مقدس را به عنوان ابزار فیض تعین نموده است. پولس رسول میان تعمید و فیض نجات‌بخش با نوشتن این آیات اینطور رابطه برقرار می‌کند، ” [خدا] ما را نجات داد به غسل تولد تازه و تازگی‌ای که از روح‌القدس است“ (تیتوس۳: ۵). او هنگام صحبت از شام خداوند (اول قرنتیان ۱۰: ۱۶) به ” پیاله‌ی برکت“ اشاره می‌کند. فیض نجات‌بخش عیسی مسیح از لحاظ روحانی در شام خداوند به مسیحیانی که با ایمان در آن شراکت می‌کنند منسوب می‌شود. و برعکس آن افرادی که ”بطور ناشایسته“ (در بی‌ایمانی) در شام خداوند شراکت می‌کنند ممکن است خود را مستحق داوری خدا بسازند (اول قرنتیان ۱۱: ۲۷- ۳۲).

بر اساس کتاب مقدس دعا نیز یکی از ابزار فیض است. خداوند وعده داده است تمامی افرادی را که به راستی او را بخوانند نجات خواهد داد. پطرس در روز پنطیکاست این موضوع را اینطور اعلام می‌کند، ”و چنین خواهد بود که هر که نام خداوند را بخواند، نجات یابد“ (اعمال رسولان ۲: ۲۱).

ما یک تعریف تاریخی مفید در مورد ابزار فیض را از نسخه‌ی موجز پرسش و پاسخ‌های وست‌مینستر دریافت می‌کنیم، در آن بخش چنین می‌خوانیم: ”ابزار ظاهری و معمولی که مسیح به وسیله‌ی آنها مزایای نجات را به ما می‌بخشد، فرایض او هستند، خصوصا کلام خدا، آیین‌ها و دعا، که همه برای نجات برگزیدگان موثر می‌باشند“ (سوال ۸۸ از پرسش و پاسخ‌های موجز وست‌مینستر) .

ابزار فیض چگونه موثر واقع می‌شوند؟ چگونه عمل می‌کنند؟ بر خلاف آنچه کلیسای کاتولیک روم باور دارد آنها به خودی خود (اِکس اوپِرو اوپِراتو) عمل نمی‌کنند. بلکه تاثیر آنها کار روح‌القدس است که در قلب برگزیدگان از طریق ایمان عمل می‌کنند. همانطور که در سوال ۹۱ از پرسش و پاسخ‌های موجز وست‌مینستر توضیح می‌دهد،

 آیین‌ها ابزاری موثر برای نجات هستند نه به دلیل هیچ برتری خاصی که در خود داشته باشند یا شخصی که آیین‌ها را انجام می‌دهد، بلکه با برکت مسیح و عمل روح‌القدس در آنها و دریافت با ایمان برای کسانی که در آنها شراکت می‌کنند ابزاری ثمربخش می‌گردند.

با این حال اعضای مجمع وست‌منستر، معتقد نبودند که تمامی ابزار فیض به یک اندازه کارآمد هستند. ”روح خداوند مطالعه‌ی کلام خدا و به خصوص موعظه‌ی کلام خدا را ابزاری موثر برای ملزم ساختن و تبدیل گناهکاران ساخته، و آن را برای بنای آنها در تقدس و آرامش الهی از طریق ایمان به جهت نجات به کار می‌برد“ (سوال۸۹). الهیدان اصلاح‌یافته گیرهادوس واس برای اولیت داشتن کلام خدا دلایلی اینچنین ارائه می‌دهد:

می‌توانیم کلام خداوند را بدون در نظر گرفتن آیین‌ها ابزار فیض بدانیم، اما بدون کلام خدا تصور جایگاهی برای آیین‌ها به عنوان ابزارهای فیض غیر ممکن است. آیین‌ها به کتاب مقدس وابسته هستند و حقیقت کلام خدا از طریق آنها بیان می‌شود.

همچنین دعا نیز یکی از ابزار فیض می‌گردد اما فقط زمانی که بر اساس حقایق کلام خدا شکل گرفته باشد. روح‌القدس از کلام خدا استفاده می‌کند تا ایمانداران بر اساس اراده‌ی خدا دعا کنند.

اگر می‌خواهیم در فیض خداوند رشد کنیم باید این موضوع را تصدیق نماییم که خداوند برای رشد ما ابزار خاصی را تعیین نموده است. ما باید مشتاقانه و بی‌آلایش بر آن کسی اعتماد کنیم که برکات خود را بر این آیین‌ها قرار داده است‌، و باید با شایستگی به این آیین‌ها نزدیک شویم و از آنها استفاده کنیم، با دانستن آن که خداوند وعده داده است که آنها را برکت خواهد داد، وقتی با قلبی توبه‌کار و با ایمان در آنها مشارکت می‌کنیم.

این مقاله در مجله تیبل‌‌تاک منتشر شده است.